Vandaag is het 70 jaar geleden dat de bevrijding van Fryslân begon. Dat was in Mildam; ik wist het niet, maar we waren op de koffie bij zwager die daar woont. De vlaggen: de Canadese, de Friese, de Mildamse en de Nederlandse wapperden aan de huizen en bij het kerkje.
Ik had nooit zo’n fascinatie met de oorlog. Als we in mijn kindertijd door de Gaasterlandse bossen fietsten, kon mijn vader atijd wel spannend vertellen over zijn onderduiktijd. We wisten precies waar hij had gezeten, in een gat in de grond, ergens aan de rand van het bos halverwege een heuveltje. Dat hij een keer bijna door de Duitsers was opgepakt: een gezonde jongeman op een fiets met goede banden. Dat kon niet kloppen! Hoe hij aan het eind van de oorlog mijn moeder leerde kennen die vanuit Amsterdam op het distributiekantoor in Balk achter het loket kwam zitten.
Vandaag kreeg ik een mapje met oorlogsdocumenten van mijn vader overhandigd met daarin zijn persoonsbewijs, een vals persoonsbewijs, een handjevol distributiebonnen en een aantal documenten waarin mijn vader zich moest melden om in Duitsland te komen werken. Hij werd begin 1944 in Bremen verwacht. In Heerenveen was een ambtenaar die zich, aan de papieren te zien, hier zeer geregeld mee bezighield. Ik wist niet van het bestaan ervan, laat staan van het kleine, dunne envelopje met bijgaand briefje.
Laat de linker hand niet weten wat de rechter doet, zo was mijn vader.
